Yazılar

Filo yönetimi kavramı yerini mobilite yönetimine bırakırken bu dönüşüm; fırsatları, tehditleri ve önlemleri beraberinde getiriyor.


Akıllı hız yardımı (Intelligent Speed Assistance – ISA) araçların hızını kontrol etmeye yarayan yeni bir teknoloji.

Avrupa pazarında Temmuz 2024’ten itibaren satılacak tüm yeni araçlar için zorunlu hale gelecek akıllı hız yardımı sistemi sürücüyü hız limitleri konusunda uyardığı gibi aynı zamanda aracın hızını da kontrol edebiliyor.

Uzmanlar akıllı hız yardımı sisteminin zorunlu hale gelmesiyle birlikte siber güvenliğin artık otomotiv endüstrisinin ayrılmaz bir parçası haline geleceğini belirtiyor.

Baş döndürücü değişimlere sahne olan mobilite dünyasında filonuzun daha verimli daha sürdürülebilir olması için biz buradayız.

Sürdürülebilir filolar kurabilmek için çeşitliliğin önemini Capital Dergisi‘ne anlattık.

Filo danışmanları Okşan Öztürk ve Oytun Gül Malkoç’a göre ”Sürdürülebilir filolar kurabilmek artık çeşitlilikle mümkün.”

Pandeminin devam eden etkileri ve çip üretiminde yaşanan aksaklıklar sonrasında otomotivde yaşanan tedarik sıkıntıları şirketlerin en büyük harcamalarından olan filo yönetimlerini de fazlasıyla etkiliyor. Türkiye’de otomotivde yaşanan maliyet artışları sonrasında mobilite ihtiyaçlarını karşılamak isteyen şirketler filo kiralama dışındaki alternatifleri de değerlendirmeye başladı.

2014’ten beri filo yönetimi hizmetleri veren, binlerce araçlık filolar oluşturmuş ve yöneten bir filo danışmanlığı şirketi olan Filo Broker’ın kurucuları Okşan Öztürk ve Oytun Gül Malkoç: “Her şirketin mobilite ihtiyaçları kendilerine özgü. Bu farklılıklar iyi analiz edildiğinde aynı zamanda bir tasarruf alanı anlamına geliyor. Bazı organizasyonlar için filoların bir kısmının satın alınmış araçlardan oluşması da önemli bir alternatif olarak düşünülebilir. Ayrıca ülkemizde son birkaç yıldır kullanımı yaygınlaşan araç paylaşım sisteminin kurumlara entegre edilmesi ve filolara elektrikli araçların eklenmesi gibi alternatifler sayesinde sürdürülebilir ve hemen tasarruf sağlanabilen bir filo yönetimi kurgulanabilir.”

Filonun kullanım alışkanlıklarının detaylı analiz edilerek karar verilmesinin daha önce hiç olmadığı kadar kritik olduğunu vurgulayan Filo Broker yöneticileri:

“Günümüzde filolarda en çok öne çıkan ihtiyaçlar: Hızlı manevra kabiliyeti, esneklik ve sürdürülebilirlik. Bunu sağlayabilmek için filonuzu çok iyi analiz etmeli ve bugüne dek belki de karar vermeden önce sorulmayan büyük sorular sormalısınız.”

Okşan Öztürk ve Oytun Gül Malkoç filo yönetiminde fark yaratan bu soruları şu başlıklarda özetliyor:  

  • Farklı ödeme planları ile kiralama yapılabilir mi? Bu sözleşmelerde dikkat edilecek noktalar neler?
  • Filonuzda gerçekten de bu kadar araca ihtiyaç var mı?
  • Kiralık araçların sayısını azaltıp satın almaya mı yönelinmeli?
  • Araç Paylaşımı(Car sharing) modeli ile verimlilik sağlamak  mümkün olabilir mi? 
  • Elektrikli araçlar ile tasarruf ve operasyonel kolaylık dengesini sağlamak mümkün mü? Türkiye’de elektrikli araçların filolara eklenmesinde ne gibi fırsatlar var?“

Capital.com.tr’de okuyun!

Maliyet Avantajı –
Bir filoyu çok sayıda tedarikçi ile oluşturmak tek ya da az sayıda tedarikçiyle çalışıldığında sahip olunacak yüksek pazarlık gücünden yoksun kalınması anlamına geliyor.

Konsolidasyon –
Farklı alım tarihlerinin yarattığı verimsizlik ve bütün tedarikçilerdeki hizmet şartlarının aynı olamaması gibi konsolidasyon problemleri filoların verimliliğini düşürüyor.

Aslında ihtiyaç olmadığı halde çok fazla tedarikçi ile aynı anda çalışıyor olmak 2022 yılında filo yönetimlerinde en sık gördüğümüz hatalardan biri.

2022 Filo Barometresi araştırmasına katılan üst düzey şirket yöneticilerin yüzde 37’si şirket araçlarını kalifiye personelin işe alımı ve elde tutulması için önemli bir unsur olarak görüyor. Yüzde 28’i ise önceden şirket aracı kullanmayan çalışanlarına da şirket aracı tahsis etmeyi planlıyor.

Türkiye’de şirket aracı tahsis edilemeyen çalışanların mobilite ihtiyaçları için kurumsal araç paylaşım modelleri #carsharing artık verimli bir alternatif olarak değerlendirilebilir.

26 ülkede 7 bin 578 üst düzey yöneticinin katılımıyla gerçekleştirilen 2022 Filo Barometresi araştırmasının detayları burada.

Filonuzu size özel çözümlerle daha verimli hale getirmek için bizimle iletişime geçin!

Otomotivde yaşanan tedarik sıkıntıları, çip krizi ve pandemi koşulları nedeniyle filoları yönetmek daha önce hiç olmadığı kadar zor ve karmaşık. Filo Broker kurucu ortağı Oytun Gül Malkoç, bu zorlukları yönetebilmek, verimli ve sürdürülebilir bir filoya sahip olabilmek için önerilerinin filolara çeşitlilik katmak olduğunu belirtiyor.

“Bizim şu anki önerimiz filoya çeşitlilik katmak yönünde._Oytun Gül Malkoç

Hep bahsettiğimiz tedarik sıkıntıları, pandemi, çip krizi dedik. Değişmemiz gereken, tanım olarak değiştirilmesi gereken durumlar söz konusu oldu. Yeni dönemde car-sharing sistemlerini çokça göreceğiz ve artacağını düşünüyorum. Car sharing firmalara ilk başta kullanımı zor olarak geliyor. Herkes dedike araç kullanmaya çok alışmış. Ama bir şekilde bizim artık kullanım alışkanlıklarımızı değiştirmemiz lazım. Ofise sadece gelcek ve evine dönecek bir kullanıcı için çok ciddi meblalarda kira bedelleri ödeyip arabalar kiralamak yerine car sharing sistemlerine yönlendirilmesi bugün olmasa da önümüzdeki bir beş yıl içerisinde kesinlikle artacak gibi görünüyor.

Bu sistemlere ne kadar hızlı adapte olabilirsek, şirketimizdeki sistemleri ne kadar hızlı bunları kullanabilir hale gelirsek filo değişiminde geride kalmamış oluruz. O yüzden bizim şu anki önerimiz filoya çeşitlilik katmak yönünde. Yeri geldiğinde satın alınmış araçlar olabilir, kiralama yapılabilir, allowance verilebilir, bir miktar kullanıcı car sharing sistemlerini deneyimleyebilir. Bunların hepsiyle ilgili çalışmalar yapıp yönlendirmelerde bulunuyoruz.

Filo Broker Kurucu Ortağı ve Filo Danışmanı Okşan Öztürk: Bir filo belki de sadece kiralanan araçlardan oluşmamalı

Bizim tek yaptığımız şey araçları kiralamalarını sağlamak ve aynı zamanda filo yönetmek değil. Biz içinde araç geçen her konuya çözüm bulmaya çalışıyoruz ve en doğru çözümü bulmaya çalışıyoruz. Buradaki önceliğimiz önce ihtiyacın doğru belirlenmesi. Özellikle pandemiden sonra değişen ihtiyaçlardan ve değişen pazardan dolayı biz müşterilerin mutlaka manevra kabiliyetini hızlandıracak bir filo yapısı olması gerektiğine inanıyoruz. Yani bir filo belki de sadece kiralanan araçlardan oluşmamalı. Belki tek tip araç marka ve modelinden oluşmamalı. İçerisinde elektrikli araç olmalı belki de. Satın alınmış araçlar belki de olmalı. Allowance dediğimiz kişiye hak tanınmış araçlar olmalı. Hiç araç vermediği kullanıcılarına belki bir paylaşım modeliyle hizmet sunabiliyor olmalı. Elektrikli araçlara yer veriyor olmalı. Dolayısıyla da bizim müşterilerimize sunmaya çalıştığımız şey aslında sadece kiralama değil içerisinde araç geçen her şeye bir çözüm bulmak.

Filo araç kullanıcıları için hazırladığımız bu eğitim kullanıcıları hangi konularda bilgilendiriyor? Kiralık araç kullanım eğitimimiz firmalar için nasıl tasarrufa dönüşüyor? Kullanıcıların oyuna katılmasını sağlayan bu eğitim şirketler için nasıl bir araç teslim prosedürüne dönüştü?

Filo Broker kurucu ortakları Oytun Gül Malkoç ve Okşan Öztürk cevaplıyor.

Kullanıcılar araba kullanmayı biliyor ama kiralık araç kullanmayı ne yazık ki o kadar detaylı bilmeyebiliyor“_Oytun Gül Malkoç

“Bir kullanıcı nasıl beyan yazar, yazmalı; nasıl rapor tutmalı, kilometresini neden takip etmeli, kaza gerçekleştiği anda ne yapmalı, hangi durumlarda tedarikçiyi daha hızlı bilgilendirmeli, araç teslim alırken neye dikkat etmeli, araç iade ederken neye dikkat etmeli. Aslında eğitim içeriği biraz da bunlar. Biraz da genel olarak onların yaşadığı sıkıntıları dinleyip, çözüm üretmek. Bu güne kadar gördük ki şirketlere doğan masrafların çoğu aslında kiralık araçla ilgili kullanıcıların daha az bilgi sahibi olmasından.”_Okşan Öztürk

Biz eğitimlerde hep şunu vurguluyoruz; “Ne olur risk almayın”.

Her işin usulüne uygun gidersek, örneğin aracın altını vurduğunuzda durursanız, çekici çağırırsanız, herhangi bir karter delinmişse, aracın motoruna bir şey olmaz ve size ekstra bir fatura doğmaz. O yüzden diyoruz ki risk almadan her şeyi usulüne göre nasıl yönetebileceklerini bana bir şey olmaz düşüncesinden sıyrılıp kurallarına göre nasıl aracı kullanmaları gerektiğini ve başlarına gelen aksiliklerde de nasıl çözümler üretilebileceğini anlattığımız bir eğitim.

Çok çok faydasını görüyoruz; hem doğru raporlamalar alarak, doğru tutanaklar tutarak maliyet anlamında avantajını görüyoruz hem de bu tarz eğitimlerden sonra verilen ilgiyi, önemi gördükleri için trafik cezalarında da paralel şekilde düşmeler gözlemliyoruz. Bu yüzden eğitim kısmı bizce çok çok kıymetli.

Bu kiralık araç kullanım eğitimimiz birçok müşterimizde de araç zimmet sürecinin bir parçası haline geliyor. Genelde kullanıcı işe başlıyor veya aracı değişti; aracı zimmetlerken bu eğitimi izletiyorlar ve öyle aracı teslim ediyorlar. O yüzden de araç teslimatında izletiliyor olması da ayrıca çok kıymetli.”_Oytun Gül Malkoç

Filo Broker Kurucu Ortağı ve Filo Danışmanı Okşan Öztürk: “Çok fiyat odaklı firmalar. Yani en uyguna araç almanın doğru araç alımı olduğunu düşünüyorlar.”

En çok nerede hata yaptıklarını görüyoruz?

Çok ucuza araba almaya çalışıp, kiralamaya çalışıp aslında doğru alımı yaptıklarını düşünüyorlar. Günün sonunda batığımızda aslında astarı yüzünden pahalıya mal olduğunu görüyoruz. Bizim aslında amacımız en ucuza değil doğru alımın yapılmasını sağlamak. O anlamda da öncelikle ihtiyaçların doğru belirlenmesi. Yani direkt gidelim arabayı kiralayalım, en uygun fiyata kiralayalım değil; öncelikle ihtiyaçları doğru belirleyelim, doğru alımı yapalım.

En sık karşılaştığımız diğer hatalardan bir tanesi de sözleşme şartlarının doğru müzakere edilmemesi. Yani ihtiyaçlarla hizmetlerin örtüşmemesi. Ya ihtiyaç duymadığı hizmeti almış ya da asıl ihtiyacı olan şeyi konuşmamış bile. Bu çok sık gördüğümüz hatalardan bir tanesi.

Yanlış kilometre tercihleri. İhtiyacı olmayan kilometreyi almış. Ya da tam tersi olmuş. Aman ucuza kiralayayım deyip düşük kilometre tutmuş ama dönem sonunda kilometre aşımı ödemek zorunda kalmış.

İhtiyacı olmadığı halde çok fazla tedarikçi ile bir anda çalışıyor olması en sık gördüğümüz hatalardan bir diğeri.

Bu sayede hem pazarlık gücü düşmüş hem farklı tarihlerde alım yapmak zorunda kalmış hem de çalıştığı bütün tedarikçilerdeki hizmet şartları aslında birbirinden çok farklı. Bu çok sık rastladığımız hatalardan bir tanesi.

Sözleşme vadelerinin aynı sürede dolmuyor olması. Bu bir filonun hem çok zor yönetilmesine neden olan bir şey hem pazarlık gücünü düşüren bir şey hem de size çok fazla hata yaptırabilecek bir süreç. Filonun da büyüklüğüne bağlı olarak belirli dönemlerde adetleri bir araya getirip hem pazarlık gücünü artırmak hem de aynı arabaları kiralıyor olmak önemli. Bu filo yönetimi açısından da firmalara büyük kolaylık sağlayacak bir süreç.

Yine en sık gördüğümüz hatalardan bir tanesi kullanıcıların sürece hiç hakim olmamaları. Belki kira tutarını bilmelerine gerek yok ama bir takım sözleşme detaylarına hakim olmaları lazım. Konu fiziksel olarak araç kullanmak değil kiralık araç kullanım detaylarına hakim olmak. Beyan nasıl yazılır bilmiyorlar. Rapor nasıl tutulur bilmiyorlar. Kilometreyi takip edip etmemeleri gerektiğini bilmiyorlar. Bazen öyle denk geliyor ki, rastlıyoruz, arabasının nereden kiralık olduğunu bilmiyor. Dolayısıyla kullanıcıların biraz daha oyuna dahil edilmeleri lazım. Bunlar aslında tasarruf da edilmesini sağlayacak konulardan bazıları.

Filo Broker Kurucu Ortağı ve Filo Danışmanı Oytun Gül Malkoç: “Pandemiyle birlikte hayatımıza çip krizi de girdi.“Pandemi sebebiyle mi üretimde böyle bir aksama oldu?” diye düşünülürken aslında tam olarak öyle değil.”

Pandemi evet bunun tetikleyicilerinden biri. Pandemide otomotiv üretiminin sekteye uğraması, bazı fabrikaların belirli sürelerle kapanması çip üreticilerinin ürettikleri çipleri başka pazarlara kaydırmalarına sebep oldu. Çünkü bu çipler teknoloji altyapısı olan ürünlerin üretiminde kullanılıyor.

Buna paralel olarak aynı zamanda dünyada en büyük çip üreticileri Çin ve Japonya’dakilerde de şöyle sıkıntılar oldu; Çin’de kuraklık; çünkü su çok etkiliyor çip üretimini. Kuraklık sebebiyle Çin’de çip üretiminde ciddi bir aksama yaşandı.

Japonya’da da çok büyük bir çip üretim fabrikasında bir yangın çıktı. Bu da Japonya’daki üretimi etkiledi. Tüm bunlar bir araya gelince de pandemi, kuraklık ve yangın; ciddi bir çip sıkıntısına sebep oldu.

Otomotivdeki Çip Krizi Ne Zaman Sona Erecek?

Bir otomobilde yaklaşık 1000 adet çip kullanılıyor. O yüzden çok ciddi montanlarda çip ihtiyacı var. Yeni yatırımlar yapılıyor, bazı ülkelerin yatırım planlarında açıklanıyor bu. Ama bu uzun soluklu bir çözüm olacak. Sebebi de şu; hem çip fabrikalarının kurulması maliyetli hem de ürüne ulaşmamız birkaç yıl alıyor.

Önümüzdeki dönemde; 2022 sonu 2023 başı gibi çip krizinin aşılacağı düşünülüyor. Ama şu an ciddi bir sıkıntı var.

Şirket Filoları Çip Krizine Nasıl Adapte Oldu?

Bütçesel olarak yönetimi daha zor hale geldi tabii ki. Bugünün ekonomik koşulları ile 8 ay sonraki araçların siparişini geçip bir varsayımda bulunmaya çalışıyoruz. O yüzden bütçeleri yönetmek çok daha kritik hale geldi.  Ama çip krizinde de dediğim gibi adapte olmaya çalıştık bu süreçte.

Filo sözleşmelerini ve kullanım alışkanlıklarını analiz ettiğimiz Yargıcı ile, yeni dönemde nasıl bir filoya ihtiyaçları olduğunu ortaya çıkartan ve onlara verimlilik sağlayan bir süreç gerçekleştirdik. Yargıcı Genel Müdürü Barış Kemal Tezmen Filo Broker’la çalışmanın getirilerini bizimle paylaştı.

Hem iş birlikleri hem de ricamızı kırmayıp bu güzel yorumları bizimle paylaştıkları için kendilerine bir kez daha teşekkür ederiz.